Zerwanie ścięgna Achillesa powstaje podczas nagłego przeciążenia, wskutek którego dochodzi do przerwania włókien ścięgnistych, łączących ścięgno z kością. Pojawia się przy tym ostry ból i obrzęk, który uniemożliwia chodzenie. Jakie jeszcze objawy świadczą o zerwaniu ścięgna Achillesa? Jak przebiega leczenie i rehabilitacja?
Zerwanie ścięgna Achillesa – przyczyny
Spis treści:
Wiele osób doświadcza urazu, którym jest zerwanie ścięgna Achillesa. Przyczyny leżą w nagłym przeciążeniu, które powoduje przerwane włókien ścięgnistych łączących ścięgno z kością. Taki stan może być spowodowany urazem pośrednim, do którego dochodzi np. podczas gwałtownego schodzenia po schodach, biegania po kamiennej trasie lub zrywu podczas biegania. U wielu osób uraz jest spowodowany brakiem rozgrzewki i odpowiedniego przygotowania mięśni i ścięgien do wysiłku fizycznego.
Uraz często dotyka osób po 40 roku życia. W tym wieku obniża się stężenie dwóch podstawowych składników tkanki łącznej: elastyny i kolagenu. Wskutek tego ścięgna stają się mniej elastyczne i częściej ulegają urazom. Pogorszeniu ulega unaczynienie ścięgien, a u niektórych osób pojawiają się już pierwsze zmiany zwyrodnieniowe stawów. Bezpośrednim urazem, który powoduje zerwanie ścięgna Achillesa jest silne uderzenie, np. kopnięcie podczas gry w piłkę nożną. Ponadto każdy stan zapalny ścięgna osłabia włókna, przez co łatwiej ulegają zerwaniu.
Zerwanie ścięgna Achillesa – objawy
Każdy może doświadczyć urazu, którym jest zerwanie ścięgna Achillesa. Objawy występują nagle wskutek przeciążenia i należą do nich:
- charakterystyczny ,,trzask” w momencie zerwania
- silny ból, który całkowicie uniemożliwia poruszanie stopą
- wyczuwalna przerwa we włóknach ścięgnowych
Ważne: u wielu osób wraz z zerwaniem ścięgna Achillesa występuje m.in.: uraz torebki stawowej lub więzadeł stawowych.
Zerwanie ścięgna Achillesa – leczenie
Należy jak najszybciej udać się do lekarza, jeżeli wystąpią objawy, które wywołuje zerwanie ścięgna Achillesa. Leczenie u większości pacjentów przebiega operacyjnie. W trakcie zabiegu chirurdzy zszywają zerwane włókna ścięgnowe. Natomiast po zabiegu kończyna zostaje unieruchomiona za pomocą gipsu lub ortezy. W zależności od stanu pacjenta, po kilku tygodniach pacjent rozpoczyna serię zabiegów fizjoterapeutycznych, których celem jest:
- odzyskanie prawidłowej ruchomości ścięgna
- przywrócenie propriocepcji – czucia głębokiego
- wzmocnienie mięśni unieruchomionej kończyny
Jak wzmocnić uprzednio zerwane ścięgno Achillesa?
Rehabilitacja po operacji ścięgna Achillesa składa się z 3 etapów:
- Jednym ze wykonywanych zabiegów jest masaż limfatyczny stopy i łydki, którego celem jest zmniejszenie obrzęku po operacji. Przeprowadzane jest również uciskanie połączone ze zginaniem stopy, które zapobiega powstaniu zrostów tkanek oraz ćwiczenia mobilizacji rozcięgna podeszwowego i ślizgu mięśnia długiego palucha.
- Na tym etapie zabiegi zapobiegające zrostom przeprowadzane są ze zwiększoną intensywnością. Fizjoterapeuta przeprowadza zabiegi mobilizacji blizny oraz okalających tkanek. W celu przywrócenia prawidłowego zakresu ruchowego oraz elastyczności stosowane jest rozciąganie (stretching). Kluczową rolę pełnią zabiegi stabilizacji stawu skokowego, które umożliwiają ćwiczenia izometryczne mięśni prostujących i pronujących stopę .
- Na tym etapie u większości pacjentów ścięgno zostaje poddawane stopniowemu obciążaniu. Rozpoczyna się nauka prawidłowego chodzenia w celu powrotu do sprawności ruchowej oraz stosowane są masaże limfatyczne. Poza tym pacjent nosi specjalną skarpetę uciskową, która stabilizuje staw skokowy i ścięgno Achillesa. Ważne są też ćwiczenia wzmacniające mięśnie kończyny, dzięki którym staje się stabilna.
Pomimo że ścięgno Achillesa jest największym w ciele człowieka, to często ulega zerwaniu. W przypadku wystąpienia objawów, należy jak najszybciej unieruchomić kończynę za pomocą opaski elastycznej i udać się do lekarza.