Punkty spustowe występują w okolicy brzuśca mięśnia lub powięzi. Charakteryzują się wysoką wrażliwością na ból w miejscu delikatnego ucisku oraz jego obrębie. Aktywny punkt spustowy powoduje ból podczas aktywności fizycznej mięśni oraz w stanie rozluźnienia. Natomiast punkt ukryty wywołuje ból jedynie podczas dotyku. Jakie są przyczyny występowania punktów spustowych i ich objawy. Jak przebiega leczenie tej przypadłości?
Punkty spustowe – rodzaje i objawy
Punkty spustowe występują często u osób żyjących w silnym i przewlekłym stresie lub których organizm jest przemęczony. Poza bólem do najczęściej występujących objawów należą:
- ograniczenie zakresu ruchu kończyn lub stawów
- osłabienie pojedynczych lub całych grup mięśni
- drętwienie skóry w obszarze występowania punktu spustowego
- zanik czucia głębokiego
- zaburzona koordynacja ruchowa
- bóle i zawroty głowy
Do przyczyn występowania punktów spustowych należą:
- niewłaściwa postawa ciała, która powoduje przeciążenia poszczególnych partii ciała, w których występują punkty spustowe
- wady układy ruchowego
- patologiczne zmiany we włóknach mięśniowych
Mapa punktów spustowych
Punkty spustowe rozłożone są na całym ciele:
- Szyja – obszar żuchwy oraz mostkowo – obojczykowo – sutkowy
- Plecy – między łopatkami lub poniżej lewej łopatki.
- Obręcz barkowa – ból występuje w mięśniu naramiennym i czworobocznym.
- Triceps i okolice łokcia – ból w okolicy łokcia występuje też jako objaw łokcia tenisisty.
- Klatka piersiowa – najczęściej ból w klatce promieniuje spod lewej łopatki.
- Odcinek lędźwiowy – ból występuje podczas ruchów kręgosłupa.
- Pośladek – ból pojawia się w bocznej części od strony biodra. Warto pamiętać, że ból w tym obszarze często wywołuje rwa kulszowa.
- Pachwina – ból często jest wynikiem zwyrodnienia stawu biodrowego.
- Obszar biodrowo – piszczelowy – ból występuje: w biodrze, okolicach pasa lub krzyżowym odcinku kręgosłupa.
- Łydka – punkty spustowe występują najczęściej w górnej lub dolnej części łydki.
Terapia punktów spustowych – przebieg
Terapia punktów spustowych jest dobierana indywidualnie, w zależności od miejsca i natężenia bólu. Polega na wykonywaniu zabiegów, które dezaktywują punkty spustowe, dzięki czemu ból zostaje zniwelowany. Do najczęściej stosowanych należą:
Kompresja ischemiczna – fizjoterapeuta uciska punkt spustowy przez kilka sekund w celu wywołania chwilowego niedokrwienia punktu. Natomiast po zwolnieniu ucisku, krew przepływa w nadmiarze, dzięki czemu tkanka staje się bardziej dotleniona i odżywiona. To prowadzi do dezaktywacji punktu spustowego.
Rozluźnienie pozycyjne – polega na wywieraniu ucisku przez 90 sekund na punkt spustowy oraz znalezieniu pozycji ciała, w której ból ustępuje.
Metoda chłodzenia i rozciągania – obszar, w którym występuje punkt spustowy jest schłodzany, a następnie rozciąganiu przez 30 sekund. Po każdej próbie fizjoterapeuta sprawdza zakresu ruchowy mięśnia. Na koniec przykłada ciepłe kompresy, w celu zwiększenia ukrwienia tkanek.
Relaksacja poizometryczna (PIR) – rehabilitant rozciąga mięsień, w którym znajduje się punkt spustowy, a pacjent przez 10 sekund stawia opór. Następnie mięsień zostaje rozluźniony. Taki cykl powtarzany się kilka razy, dzięki czemu następuje zwiększenie zakresu ruchowego mięśni oraz niwelacja napięcia.
Hamowanie zwrotne (recyprokalna inhibicja) – podczas zabiegu mięśnie antagonistyczne są rozciągane, np. podczas gdy triceps jest rozciągany, następuje skurcz bicepsa.
Poprzeczny masaż włókien mięśniowych – wykonywany jest na brzuścu mięśniowym w rytmie zbliżonym do bicia serca. Dzięki temu następuje usprawnienie krążenia w tkankach i dezaktywacja punktu spustowego.
Technika rozluźniania mięśniowo-powięziowego – taki masaż punktów spustowych polega na rozciąganiu powięzi. Rehabilitant wykonuje ucisk tkanek otaczających punkt spustowy do granicy ich rozciągnięcia. Następnie zwalnia ucisk i ponownie uciska tkanki zgodnie z odruchami bólowymi pacjenta.
Nakłuwanie punktów spustowych – to kolejna metoda, która prowadzi do dezaktywacji punktów, dzięki czemu ból ustępuje, a pacjent odczuwa szybką ulgę.
Przewlekły stres oraz przemęczenie organizmu to czynniki, które aktywują punkty spustowe. Leczenie dobierane indywidualnie, a pacjent powinien zadbać o prawidłową regenerację organizmu oraz stosować się do zaleceń rehabilitanta.
