Gruźlica zwana też Tuberkulozą to groźna choroba płuc, która spowodowana jest przez tzw. prątki Kocha. Przypadłość jest groźna, ponieważ łatwo rozprzestrzenia się drogą kropelkową, dlatego chorzy są najczęściej izolowani, aby nie doszło do epidemii. W zaawansowanym stadium może dojść do zaatakowania pozostałych narządów: węzłów chłonnych, nerek, wątroby, a także układu kostnego. Zbyt późno podjęte leczenie powoduje nieodwracalne zmiany w płucach. Dlatego ważna jest szybka diagnoza lekarska. Jak rozpoznać objawy gruźlicy i na czym polega jej leczenie?
Gruźlica – przyczyny
Spis treści:
Przyczyną gruźlicy jest zakażenie prątkiem, który przedostaje się do zdrowego organizmu drogą kropelkową, najczęściej podczas kichania lub kasłania. Prątek może bezpośrednio przedostać się do układu oddechowego zdrowej osoby lub przez dotykanie przedmiotów zainfekowanych, a następnie przez kontakt z układem oddechowym, np. dłubanie w nosie. Najszybciej choroba rozprzestrzenia się wśród członków rodziny, ponieważ mają oni bezpośredni kontakt z chorym oraz korzystają ze wspólnych rzeczy.
Często na gruźlicę zapadają osoby z osłabionym układem immunologicznym, nałogowi alkoholicy, palacze (w tym także bierni), chorzy na cukrzycę, z wrzodami żołądka, a także osoby stosujące drastyczne diety głodowe prowadzące do znacznego osłabienia organizmu.
Warto wiedzieć, że zakażenie prątkami gruźlicy nie musi oznaczać powstania samej choroby, ponieważ prątki mogą pozostać uśpione nawet przez całe życie w organizmie zdrowej osoby. Natomiast ich aktywacji sprzyja osłabienie powstałe w wyniku przebytych chorób, np. grypy, anginy ropnej, zapalenia płuc, itd. W przypadku aktywacji prątków mówimy, że gruźlica utajona przechodzi w stan aktywny.
Gruźlica – objawy
Gruźlica w początkowej fazie wbrew pozorom może nie dawać silnych objawów, przez co wielu chorych nie zdaje sobie sprawy, że w ich płucach rozwija się stan chorobowy. Dlatego w przypadku pojawienia się poniższych symptomów, należy jak najwcześniej udać się do lekarza. Należą do nich:
- wysoka gorączka i obfite, zimne poty
- przewlekły kaszel, który nasila się nad ranem
- ból w okolicach klatki piersiowej, który nasila się podczas kaszlu
- ogólne osłabienie i brak energii
- szybki spadek wagi ciała
- krew w ślinie lub krwioplucie w zaawansowanym stadium choroby
Gruźlica – podział na typy
Istnieje kilka typów gruźlicy, dlatego przed rozpoczęciem leczenia ważna jest prawidłowa diagnoza lekarska.
Pierwotna – ten typ najczęściej przypomina objawy, jak podczas przeziębienia (powiększone węzły chłonne), ale choroba zanika samoistnie po pewnym czasie. W rzadkich przypadkach może pozostawiać niewielkie blizny na płucach widoczne na zdjęciu TRG.
Popierwotna – ten typ występuje wskutek przetrwania i pełnej aktywacji prątków. Objawy stają się coraz silniejsze wraz z rozwojem choroby.
Prosówkowa – stanowi zagrożenie dla życia chorego, ponieważ prątki mogą szybko rozprzestrzeniać się w całym organizmie przez układ krwionośny. Symptomy choroby bardzo szybko dają o sobie znać, pojawia się: kaszel, gorączka i znaczne osłabienie organizmu.
Pozapłucna – ten typ gruźlicy, choć rzadziej spotykany powoduje zainfekowanie pozostałych narządów, t.j.: płuca, nerki, wątroba, itd. Z tego względu jest szczególnie niebezpieczny.
Gruźlica – leczenie
Leczenie gruźlicy najczęściej trwa ok. 6 miesięcy, a przez pierwsze 8 tygodni pacjent zostaje odizolowany, aby nie doszło do epidemii. W tym czasie najczęściej podawane są leki: pirazynamid, hydrazyd, rifampicyna i streptomycyna. Po okresie prątkowania pacjent jest wypisany ze szpitala, jeśli nie pojawiają się komplikacje .
Dalsze leczenie polega na przyjmowaniu odpowiednich leków. Podczas leczenia należy rzucić palenie i ograniczyć przebywanie w miejscach o dużym stężeniu pyłków. Kolejnym czynnikiem, ważnym podczas leczenia gruźlicy jest dieta, która powinna zawierać dużo warzyw i owoców, a także odpowiednią ilość kalorii w celu powrotu do prawidłowej masy ciała.
