Selen to pierwiastek niezbędny do zachowania zdrowia. Pełni szereg kluczowych funkcji w organizmie, a jego niedobór może powodować przykre dolegliwości zdrowotne. Jest potrzebny do funkcjonowania tarczycy, chroni organizm przez wolnymi rodnikami i tym samym przed chorobami układu krążenia i niektórymi nowotworami. Jakie jeszcze funkcje w organizmie pełni selen? W czym znajdują się jego naturalne źródła i jak rozpoznać objawy niedoboru?
Funkcje selenu w organizmie
Spis treści:
Selen neutralizuje szkodliwe działanie wolnych rodników oraz chroni organizm przed ich negatywnym wpływem. Pełni kluczową rolę w funkcjonowaniu tarczycy oraz wpływa na odporność organizmu. Szczególnie ważny jest dla osób, które cierpią na reumatoidalne zapalenie stawów, ponieważ łagodzi ból. Selen wspomaga leczenie depresji. U kobiet w ciąży pierwiastek ten wpływa na prawidłowy rozwój płodu. Poza tym, pozytywnie działa na zdrowy stan cery, włosów i paznokci.
Selen – objawy niedoboru
Selen jest niezbędny do zachowania zdrowia, a jego niedobór może nieść za sobą poważne konsekwencje zdrowotne. Do najczęściej występujących symptomów niedoboru należą:
- sucha i zwiotczała cera
- łamliwe włosy i paznokcie
- zaburzenia w funkcjonowaniu tarczycy
- zaburzenia pracy serca, podobnie jak przy arytmii
- częste zmiany nastroju
Niski poziom selenu znacznie zwiększa ryzyko wystąpienia nowotworów. Dlatego należy zadbać o odpowiednie produkty w diecie lub przyjmować suplement.
Naturalne źródła selenu
Selen jest pierwiastkiem, który znajdziemy w źródłach pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Pierwiastek ten u zdrowego człowieka ma wysoką przyswajalność z pożywienia. Dlatego należy zadbać o odpowiedni sposób odżywania. Najwięcej selenu znajdziesz w następujących produktach:
- produkty zbożowe: mąka pszenna, kasza jęczmienna, gryczana i jaglana, ryż biały i brązowy i płatki owsiane
- ryby: łosoś, tuńczyk, halibut, śledź, dorsz, makrela, karp
- mięso: filet z indyka i kurczaka, udko z kurczaka, wołowina, wieprzowina, wątroba wołowa i wieprzowa, wątróbka drobiowa
- owoce: arbuz, brzoskwinia, banan, truskawki, jabłko, rodzynki i suszone morele
- warzywa: kalafior, ziemniaki, marchewka, fasola i nasiona strączkowe, cebula, czosnek i brokuły
Przyczyny niedoboru selenu
U zdrowych osób, które spożywają produkty z selenem, niedobór najczęściej nie występuje. Natomiast może się pojawić u osób z zespołem złego wchłaniania. Zaburzenie to powoduje znaczne zmniejszenie wchłaniania składników odżywczych z pożywienia. Niedobór selenu występuje również u osób z chorobami naczynek krwionośnych i układu immunologicznego. Również reumatoidalne zapalenie stawów, retinopatia i niewydolność nerek powoduje obniżenie poziomu selenu w organizmie. Na znaczne niedobory cierpią osoby chore na AIDS
Objawy i skutki nadmiaru selenu
Nadmiar selenu jest tak samo niebezpieczny jak niedobór. Zanim zdecydujesz się sięgnąć po suplement diety z selenem, wykonaj badanie na sprawdzenie poziomu tego pierwiastka. Jeżeli spożywasz odpowiednią ilość naturalnych źródeł selenu, to suplementacja nie jest wymagana, aby nie doszło do nadmiaru i zatrucia. W takim przypadku mogą wystąpić poniższe objawy:
- wahania nastroju i depresja
- nadpobudliwość
- nudności i wymioty
- nadmierne pocenie się
- kruche paznokcie
- słabe i wypadające włosy
- krostki na skórze
Jeżeli podczas suplementacji selenem zaczniesz odczuwać powyższe objawy, to natychmiast ją przerwij i udaj się do lekarza. Pamiętaj, aby nie stosować suplementacji bez wcześniejszego badania poziomu tego pierwiastka, aby nie doszło do zatrucia. Natomiast w przypadku niedoboru i niewłaściwej diety, skonsultuj się z lekarzem i zacznij uzupełniać niedobór za pomocą odpowiedniego suplementu.W razie wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub dietetykiem.
