Udar słoneczny nazywany porażeniem słonecznym to częsta przypadłość, której doświadczają osoby zbyt długo przebywające na słońcu. Wysoka temperatura sprawia, że organizm ulega przegrzaniu, wskutek czego porażeniu ulega układ nerwowy. Dzieje się tak dlatego, że naczynka krwionośne pod wpływem nadmiernego ciepła ulegają zbyt dużemu rozszerzeniu i mają zbyt dużą przepustowość krwi. Nadmiar krwi powoduje z kolei przekrwienie mózgu i paraliż ośrodka nerwowego. Jak rozpoznać wczesne objawy udaru słonecznego oraz jak przebiega pierwsza pomoc i leczenie?
Udar słoneczny – objawy
Objawy udaru słonecznego mogą pojawiać się z mniejszą lub większą siłą. Niemniej jednak w przypadku ich rozpoznania należy jak najszybciej udać się do lekarza, aby nie doszło do powikłań zdrowotnych. Jeśli transport poszkodowanego nie jest możliwy to należy natychmiast wezwać pogotowie. Do najczęściej występujących objawów należą:
- silny ból i zawroty głowy
- mdłości
- wysoka temperatura sięgająca nawet 40°C
- silne dreszcze lub drgawki
- zaburzenia pracy serca
- omdlenia
- krwotok z nosa
- pęcherze skórne w wyniku poparzenia słonecznego
Udar słoneczny – pierwsza pomoc
Pierwszą czynnością w podejrzeniu udaru powinno być wezwanie pogotowia pod numerem 999 lub pomoc w dotarciu poszkodowanego do najbliższego szpitala. Zanim jednak tak się stanie to warto podjąć odpowiednie czynności, które zmniejszą ryzyko powikłań. W tym celu:
- Należy zabrać chorego w chłodniejsze, zacienione miejsce. Nie wskazane jest natomiast przenoszenie osoby, która uległa udarowi słonecznemu do pomieszczenia klimatyzowanego, ponieważ duża różnica temperatur może spowodować szok termiczny i nagłe zwężenie naczyń krwionośnych. Taki stan grozi niewydolnością układu krążenia.
- Warto robić chłodne okłady na czoło poszkodowanego lub tylną część karku.
- Kolejną czynnością jest podawanie napoju, najlepiej wody o temperaturze pokojowej.
- W przypadku wysokiej gorączki dopuszczalne jest schładzanie ciała chorego okładami lub kąpielą w letniej wodzie.
- Do czasu przyjazdu pogotowia, chory powinien unikać wysiłku fizycznego.
Warto pamiętać, że pierwsza pomoc osobie, która doznała udaru słonecznego jest bardzo ważna, ponieważ zmniejsza ryzyko powikłań i jednocześnie zwiększa szanse na pełne odzyskanie zdrowia.
Udar słoneczny – leczenie
Leczenie udaru słonecznego przede wszystkim zależy od stopnia szkód, jakie wyrządziło w organizmie działanie wysokiej temperatury. W pierwszej kolejności stosowane jest nawadnianie organizmu poszkodowanego w formie napojów z elektrolitami lub w formie kroplówki. Jeśli poparzeniu uległa skóra to chory smaruje ją specjalnymi maściami na poparzenia słoneczne. Poza tym, w cięższych przypadkach podawane są leki, którym celem jest przywrócenie prawidłowego krążenia ustrojowego.
Jeśli doszło do paraliżu układu nerwowego to pacjent przyjmuje leki, których zadaniem jest usprawnienie pracy tego układu. W niektórych przypadkach wymagane są ćwiczenia rehabilitacyjne według wskazań lekarza. Do czasu pełnego wyzdrowienia pacjent powinien unikać przebywania w pomieszczeniach gorących i na otwartym słońcu, aby nie doszło do powikłań.
Udar słoneczny – zapobieganie
Udar słoneczny w lekkim stopniu nie stanowi zagrożenia dla życia, ale w cięższym stopniu może doprowadzić nawet do zgonu. Dlatego warto przestrzegać kilku zasad, aby uniknąć porażenia słonecznego. Jak postępować?
- W okresie upałów należy pić jak najwięcej wody, a w przypadku opalania na słońcu warto pić napoje izotoniczne.
- W godzinach południowych nie należy opalać się dłużej niż 30 minut.
- Podczas zażywania kąpieli słonecznych głowa powinna być okryta, ponieważ ta część ciała jest najbardziej podatna na porażenie.
- Podczas przebywania na słońcu nie wolno pić napojów z zawartością alkoholu, ponieważ dodatkowo rozszerzają naczynka i prowadzą do zaburzeń w układzie krążenia.
Przestrzeganie tych zasad ogranicza ryzyko wystąpienia udaru słonecznego i pozwala w pełni cieszyć się latem.
