Witamina A to potoczne określenie kilku związków organicznych. Najczęściej używane nazwy to: beta – karoten, prowitamina A, retinol lub akseroftol. Pełni w organizmie szereg ważnych funkcji, m.in. pomaga zachować dobry wzrok. Najwięcej funkcji aktywnych wykazuje retinol pochodzenia zwierzęcego, bo aż 100%. Natomiast beta – karoten pochodzenia roślinnego wykazuje 6 razy mniejszą aktywność niż retinol. Dlatego spożywaj odpowiednie ilości witaminy A pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Jakie są funkcje, źródła i objawy niedoboru?
WOLISZ POSŁUCHAĆ? Włącz odtwarzacz i poznaj źródła, funkcje oraz objawy niedoboru witaminy A:
Funkcje witaminy A w organizmie?
Spis treści:
Witamina A ma kluczowe znaczenie dla dobrego wzroku. Bierze udział w produkcji barwnika wzrokowego odpowiedzialnego za prawidłowe widzenie po zmroku. Dlatego w szczególności powinny zadbać o jej odpowiednią ilość osoby wykonujące nocne prace, np. kierowcy. Pozostałe funkcje, które pełni to:
- Wpływ na prawidłowy wzrost u dzieci
- Chroni nabłonek w układzie oddechowym przed zanieczyszczeniami pochodzącymi z zewnątrz i wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu oddechowego
- Wzmacnia układ immunologiczny
- Chroni organizm przed infekcjami wirusowymi i bakteryjnymi
- Wpływa na zdrowy wygląd skóry, włosów i paznokci, ponieważ wspomaga produkcję kolagenu
- Łagodzi objawy trądziku
- Chroni organizm przed wolnymi rodnikami, które powodują powstawanie zmarszczek, chorób układu krążenia i nowotworów
- Wpływa na prawidłową budowę układu kostnego i chroni przed skrzywieniami kręgosłupa w okresie wzrostu
- Usprawnia proces produkcji hormonu tarczycowego tyroksyny, który odpowiada za przemianę materii
- Chroni organizm przed nowotworami: płuc, jelita grubego i szyjki macicy.
- Usprawnia pracę nadnerczy
- Zapobiega powstawaniu blaszek miażdżycowych, które są przyczyną udaru mózgu lub zawału serca
To najważniejsze funkcje, które pełni witamina A w organizmie. Zadbaj o jej naturalne źródła w diecie, aby zachować zdrowie.
Naturalne źródła witaminy A
Witamina A występuje w kilku postaciach: pochodzenia zwierzęcego – retinolu i pochodzenia roślinnego – prowitaminy A i beta-karotenu. Dlatego dieta powinna zawierać produkty roślinne i zwierzęce.
Do zwierzęcych źródeł witaminy A należą:
- tran
- wątróbka: drobiowa, wołowa i wieprzowa
- ryby: łosoś, makrela i dorsz
- jaja
Roślinne źródła beta-karotenu to:
- warzywa: marchew, jarmuż, szpinak, bataty, pomidory, czerwona papryka, świeża natka pietruszki, pestki dyni, brokuły, botwina, szczaw i zielony groszek
- owoce: wiśnie, brzoskwinie, śliwki, morele, pomarańcze, mango i melon
- mleko i produkty mleczne: masło, śmietana 18%, żółty ser i niektóre margaryny
Jakie są objawy niedoboru witaminy A?
Najczęściej na niedobory witaminy A cierpią: nocni kierowcy, spawacze osoby pracujące przed komputerem, alkoholicy i palacze papierosów. Oznaki niedoboru to:
- spowolniony wzrost u dzieci
- osłabienie wzroku, zwłaszcza po zmroku (kurza ślepota)
- częste stany zapalne skóry (wypryski, krostki i drobne ranki)
- sucha i zwiotczała cera, podatna na zadrapania
- uczucie suchości i pieczenie oczu
- częste biegunki
- infekcje bakteryjne i wirusowe
- słabe i wypadające włosy
Jeżeli Twoja dieta jest uboga w naturalne źródła witaminy A i odczuwasz objawy niedoboru, to rozważ suplementację. Wybierz suplementy diety, które zawierają maksymalne stężenie tej witaminy i przyjmuj dawki zalecane przez producenta.
Witamina A – objawy i skutki niedoboru
Organizm przyswaja witaminę A z pokarmów. Zbyt niskie spożycie produktów, które stanowią jej naturalne źródła jest częstą przyczyną niedoboru. Kolejną są zaburzenia wchłaniania w jelitach. Deficyt może pojawić się u osób, które mają zwiększone zapotrzebowanie na retinol. Innymi przyczynami są:
Niedobór cynku i żelaza – poprawiają wchłanianie witaminy A.
Zaburzenia pracy układu trawiennego i zmniejszone wchłanianie tłuszczów – taki stan powoduje osłabienie przyswajania witaminy A. Do najczęstszych chorób należą: zaburzenia pracy trzustki, choroba Leśniewskiego – Chrona i zespół jelita drażliwego.
Używki – w szczególności nadmiar alkoholu, palenie papierosów i picie dużej ilości napojów gazowanych.
Kiedy warto stosować suplement z witaminą A?
Jeżeli uważasz, ze Twoja dieta jest uboga w produkty stanowiące naturalne źródła witaminy A i odczuwasz objawy niedoboru. Jeżeli stosujesz odpowiedni sposób odżywania, ale pijesz duże ilości kawy, herbaty, napojów gazowanych, napoje alkoholowe lub palisz papierosy, to również możesz cierpieć na niedobory witaminy A. W związku z tym rozważ jej uzupełnienie za pomocą suplementów.
